Tuesday, August 20, 2013

परिश्रमी सोमबहादुर तामाङ र कृषिले ल्याएको परिवर्तन

राम्चे पुग्नको लागि पहिरो पार गर्दै यात्रुहरु
रसुवा जिल्ला । काठमाडौँबाट त्यति टाढा नभएपनि वर्षको कम्तीमा ३ महिना यो सडक सम्पर्कबाट बिच्छेद हुन्छ । यमानका पहिराले हरेक वर्ष कम्तीमा राम्चे र मुलखर्क गरी २ ठाउँमा सडकलाई क्षतविक्षत बनाइदिन्छन् र सदरमुकाम धुन्चे सडक सम्पर्कबाट बिच्छेद हुन्छ । यता राम्चेका बासिन्दा भने दुईतिरको पहिरोको कारणले टापुजस्तो अवस्थामा पुग्छन् । यस्तो अवस्थामा धेरैलाई लाग्नसक्छ त्यहाँ त झण्डै भोकमरीको अवस्था पो सिर्जना हुन्छ कि । तर त्यसो होइन ।

पानी पर्दा पहिरो चलिहाल्छ । माथिबाट ठुल्ठुला ढुँगा गड्याङगुडुङ आवाजसहित खस्छन्, तल बनिरहेको बाटोको डोरेटो पनि भत्काईदन्छ । तर कर्मठ उद्यमी र परिश्रमी रसुवाबासीलाई पहिरोले रोकेको छैन । पानी रोकिइसक्दा स्थानीयबासी जुट्छन्, पहिरो पन्छाउँछन् र अर्को डोरेटो बनाइहाल्छन् । उनीहरु आफु भोकमरीमा पर्ने कुरा त परै छाडौँ बरु काठमाडौँलाई समेत तरकारी खुवाइरहेका छन् । 

Monday, April 8, 2013

Year of billions for social media

Genre: Music
Origin: South Korea
Medium: Youtube
Viewership: Staggering 1 billion in five months

This is an example of how internet is providing avenues, means and medium for the movement of cultural and media products. Overnight, a little known Korean rapper is a celebrity and his Gangnam style is new sensation in popular culture across the world. More striking is that his relatively unknown culture challenged the dominant English language and pushed teenage heart throb Justien Bieber's music video to second position by a very large margin.

Monday, March 18, 2013

अख्तियार प्रमुखमा लोकमान सिँहः चोरलाई चौतारी साधुलाई शुली

कार्टुन सौजन्य बरुण पोखरेल
एकिकृत नेकपा माओवादीको जोडमा पुर्व मुख्यसचिव लोकमान सिँह कार्की अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको प्रमुख आयुक्तमा नियुक्तिका लागि सिफारिश भएका छन् । यी तिनै व्यक्ति हुन् जसलाई जनआन्दोलन दबाउन भूमिका खेलेको, मुख्यसचिव पदको दुरुपयोग गर्दै राजाको अप्रजातान्त्रिक कदमका लागि पुरै निजामती सेवालाई नै परिचालन गरेको लगायतका आरोप छन् । जनआन्दोलनको सफलतापछि जनआन्दोलनको क्रममा भएका ज्यादतीबारे अनुसन्धान गर्न गठन भएको कृष्णजंग रायमाझी नेतृत्वको आयोगले समेत उनलाई प्रमुख पात्रको रुपमा कारवाहीका लागि सिफारिश गरेको थियो । फलस्वरुप आन्दोनलपछि आन्दोलनकारीहरुकै सरकारले उनलाई भविष्यमा सरकारी सेवामा अयोग्य हुनेगरी बर्खास्त गरेको थियो । उनी आफैँ अकुत सम्पत्ति आर्जन गरी भ्रष्टाचारका अभियुक्त हुन् ।

दुरुपयोगी नै दुरुपयोग अनुसन्धानकर्ता!
यदि खिलराज रेग्मी नेतृत्वको सरकारले यी कुरालाई ख्याल नगरी कार्कीलाई अख्तियारमा नियुक्त गर्यो भने दुरुपयोगी नै दुरुपयोग अनुसन्धानकर्ता र समग्र सँयन्त्रको नेता बन्ने पक्का छ । नेपालीमा एउटा उखान छ "चोरलाई चौतारी साधुलाई शुली" । जिन्दगीभर अख्तियारको दुरुपयोग गरेका सफलता वा लाभको पद लिनका लागि सधैँ छोटो बाटो (शर्टकट) प्रयोग गरेका चरम अवसरवादी र जनविरोधी व्यक्ति नै अब अख्तियार अनुसन्धान आयोगको प्रमुख हुने भएपछि कस्तो सुशासन र भ्रष्टाचार निवारण होला देशमा? के एमाओवादीले खोजेको सुशासन यस्तै हो?

Tuesday, February 26, 2013

गफै त हो सम्धी

प्रविधिको प्रयोगमा नेपालका सबै सरकारी कार्यालयको तुलनामा निर्वाचन आयोग 
अगाडि रहिआएको छ । मतदाता सुचीमा नाम लेखाएपछि सबै मतदाताको
नाम यसरी वेबसाइटमा अद्यावधिक गर्ने गरेको छ । 
साँच्चै हो सामाजिक मिडिया एकदमै शक्तिशाली बनेको छ । यसले प्रचण्डपुत्रलाई सगरमाथा चढ्ने खर्च दिने निर्णय देखि ग्याँसको भाउ फिर्ता लिनसम्म सरकारलाई बाध्य पारेको छ । यसकै शक्तिलाई देखेर केही साथीहरु राजनीतिक दल नै खोल्न पनि हौसिनुभएको छ ।

सामाजिक मिडियामा सबैभन्दा धेरै हुने कुराकानी भनेको राजनीतिक दल र नेतालाई गाली हो । हरेक दिन अधिकाँश हामीहरु यसैमा व्यस्त हुन्छौँ । तर एउटा सानो प्रश्नले भने मलाई यो समुहको सक्रियताबारे सोच्न बाध्य पारेको छ ।

Wednesday, February 13, 2013

ग्याँसको मुल्यवृद्धि र बाबुरामको ढोँग

जाँदाजाँदै बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको सरकारले खाना पकाउने ग्याँसको मुल्यमा अकल्पनीय ४३% ले बृद्धि गरेको छ । यो अप्रत्याशित मुल्यवृद्धिले अधिकाँश नेपालीलाई पीडा थप्ने त पक्का छ नै, समाजवादी ढोँग दिने बाबुराम सरकारको असली अनुहार पनि उदाङ्गो पारेको छ । अब घरको भान्सामात्र होइन होटेलका चियाखाजा पनि महँगिनेछन् र औसत नेपालीको आम्दानीको ठुलो अँश ग्याँस किन्नमै खर्च गर्न परेपछि उनिहरुको जीवनस्तर खस्कने पक्का छ । शायद बाबुरामको समाजवाद यही नै हो ।

सरकारले बढेको मुल्यबापत प्राप्त गर्ने १० करोड राजस्व आयबाट जनतालाई अनुदान दिने भनेको छ । पहिले पुरै पैसा तिर अनि पाइने अनुदानचाहिँ बैँकबाट लेउ अरे । पहिलो कुरा त लागु गर्ने भनिएको ग्याँस कार्डको व्यवस्था नै धेरैलाई थाहा छैन । सरकारका नीतिनिर्मातालाई थाहा छ नेपालका धेरै गृहिणीहरु त्यति चलाख र फुर्सदिला छैनन् जो ग्याँस सकिएर भान्सा नबलेपछि पहिला ग्याँस कार्ड बनाउँछन्, अनि ग्याँसको लागि लाइन लाग्छन्, अनि बल्ल बिल लिएर गएर अनुदानबापतको रकम भुक्तानी लिन फेरी बैँकमा लाइन लाग्छन् ।

Friday, February 1, 2013

दीक्षान्त र सेन्टमार्टिन भ्रमणका केही दृश्य

सन् २००८ सेप्टेम्बरदेखि ढाका विश्वविद्यालयमा रिजनल मास्टर्स इन जर्नालिज्म मिडिया एण्ड कम्युनिकेशनमा थालेको अध्ययन ‍औपचारिक रुपमा जुन २०१० मा सकिएको थियो । तर दीक्षान्त भने २०१२ को मार्चमा मात्र भयो । दीक्षान्तका लागि श्रीमती शारदाका साथ काठमाडौँ - काँकरभिट्टा - च्याङ्ग्राबान्दा हुँदै ढाका गाडीमै गइएको थियो । दीक्षान्त सकेर फेरी ब‌ंगलादेशको पर्यटकीय टापु सेन्टमार्टिन पुगियो । यो यात्राको वृत्तान्त दीक्षान्त र सामुद्रिक यात्रा पहिले नै लेखेको थिएँ । केही तस्वीरहरु picovico को सहयोगमा भिडियो बनाइएको छ । मेरो जिन्दगीको यो महत्वपुर्ण क्षण यहाँ सँग्रहित गर्नु उपयुक्त ठानेँ र पोष्ट गरेको छु ।

Thursday, January 31, 2013

परिचयविहिन म

सानैमा बाउले आफ्नो नामको अन्त्यमा क्षेत्री राखिदिए । हुर्किंदै जाँदा थाहा भयो म त क्षेत्री होइन । नत बाहुन नै हुँ । उपाध्याय बाहुन हजुरबुवाले बर्मा गएका बेला राम्री देखेर मेरी क्षेत्रीनी हजुरआमालाई विवाह गरेकोले मेरा बाबु क्षेत्री बने र हामी सबै पुस्ता क्षेत्री नै बन्यौं । स्थानीय भाषामा बाहुनबाट खसेर बनेका खस जाती अरे । खसेपछि हाम्रो सामाजिक स्तर पनि एक तह तल हुने नै भयो । क्षेत्रीनी बिवाह गरेर आधा दर्जन छोराछोरी पाइसकेपछि पनि हजुरबुवाले मेरी हजुरआमाले पकाएको खानुभएन । दुइवटी श्रीमतीको धनी भएको र अर्की हजुरआमा बाहुनी भएको कारणले उहाँले कहिल्यै आफैंले पकाएर पनि खानुपरेन । 

यो विभाजन मेरो परिवारमा अहिले तेस्रो पुस्तामा छ र अझै पनि अर्की हजुरआमातर्फबाट जन्मेका दाजुभाइसँग मैले सँगै खाना खाँदा कसैलाई अप्ठ्यारो लाग्दछ । यो दलितहरुको जस्तै अवस्था हो भन्न त सक्दिन, तर सारा संसारबाट नै यसरी प्रताडित हुँदा, थिचिँदा, पिसिँदा उनीहरुले अनुभव गर्ने पीडा कति भयावह हुन्छ होला भन्ने एकछेउ अनुमानचाहिँ म गर्न सक्थेँ । 

यसरी भन्दा म बाहुनभित्रको दलित थिएँ ।

Tuesday, January 22, 2013

Welcome to Twitter, Mr. Prime Minister


Let me start with a bluntly conclusive argument: Prime Minister Baburam Bhattarai's entry into twitter is a welcome move. 

Now, I revisit an event of the past: few days ago, a twitter handle, @BaburamB came into light overnight. This was opened more than a year ago, had a reference to BRB's personal website, had some tweets identical with what he had posted in the website. So, it somehow looked credible. A tweet from the handle asked whether the Prime Minister should step down. In this depressing time of political stalemate, bickering and mudslinging, people in social media started interacting with this handle, expecting that it was genuine account of the Prime Minister Bhattarai. As the interaction went up, himalkhabar.com carried out a news story based on that. 

However, Prime Minister's personal aide Bishwadeep Pandey (@BishwadeepP) came to say that the account is not genuine and Bhattarai is neither in facebook nor in twitter. Not having a presence in social media for the Prime Minister Bhattarai who is (or was) thought to be the bridge between educated middle class and the Maoist party must have been the embarrassing moment. Eventually, we have him on twitter and his account is genuine now.